zero = niet niks

Düsseldorf, eind jaren ‘50: na anderhalf decennium naoorlogse, schuldbewuste en daarmee loodzware Duitse kunst was het tijd voor iets nieuws, vonden Otto Piene, Heinz Mack en Gunther Uecker, en zij richtten de Gruppe ZERO op. ZERO stond voor Nullpunkt, een nieuwe start: optimistisch en levenslustig. Het leverde abstract maar niet streng werk op dat anno nu gedateerd aandoet zonder al te achterhaald te zijn. In 1966 hield ZERO op te bestaan en de drie oprichters gingen ieder voor zich verder op de ingeslagen weg. In het fraaie Arp Museum te Rolandseck, zo’n 25 kilometer onder Keulen, bezochten we een tentoonstelling met werk van Otto Piene uit de ZERO-periode en van daarna. Licht, lucht en ruimte (in astronomische zin) zijn steeds terugkerende thema’s in een ongecompliceerd, zeg maar gerust ‘plezierig’ oeuvre.

Pièce de résistance is een lichtinstallatie/-ruimte uit begin 60’er jaren: lampen draaien rondjes in metalen sculpturen vol met gaatjes en achter eveneens geperforeerde muren. Zo ontstaan allerlei lichtvlekjes/-effecten – alsof er meerdere complexe sterrenstelsels door en langs elkaar heen roteren. Dat deze Lichtraum een reconstructie uit 2007 betreft doet aan het kijkplezier niks af: dit is pure visuele poëzie.

Otto Piene – Alchemist und Himmelstürmer
Arp Museum Bahnhof Rolandseck (D) | t/m 5 januari a.s.